Zorgarbeidsmarkt

Gezamenlijk digitaal platform voor het invullen van diensten

Een aantal zorgorganisaties in een regio wil samenwerken om personeel beter in te zetten. Zij willen het makkelijker maken voor werknemers om openstaande diensten bij andere zorgorganisaties in te vullen. Dit biedt de voordelen van een dienstverband en tegelijk de flexibiliteit die veel medewerkers zoeken. De organisaties willen zo de medewerkerstevredenheid vergroten en het personeel voor de zorg behouden. Tegelijk kunnen zij efficiënter roosters invullen, doordat de pool van medewerkers groter wordt.

De zorgorganisaties werken met een digitaal platform:

• De planners zetten via het platform diensten uit die nog niet ingevuld zijn.
• Zorgmedewerkers zien via een app welke diensten beschikbaar zijn.
• Medewerkers zijn vrij om te kiezen óf ze hieraan willen meedoen en zo ja, waar, wanneer en hoe vaak. Er is geen verplichting voor een minimumaantal uur.
• Werknemers kunnen naast hun bestaande dienstverband diensten draaien bij een andere werkgever in de regio die meedoet aan dit digitale platform.
• Er is geen afstemming tussen de deelnemende werkgevers over de arbeidsvoorwaarden.

Dit is een vorm van regionaal werkgeverschap die toegestaan is. Dit initiatief draagt bij aan een efficiëntere inzet van de zorgmedewerkers in een regio. Zij kunnen naast hun eigen dienstverband bij meerdere zorgorganisaties diensten draaien. Dit kan bijdragen aan een ruimere zorgcapaciteit in de regio en groter werkplezier. Deelname is vrijwillig. Bovendien is er geen afstemming tussen de werkgevers over de arbeidsvoorwaarden.

Werkgevers in een nabijgelegen regio of in andere sectoren mogen zich aansluiten bij dit initiatief. De aansluiting van andere werkgevers leidt tot meer keuzemogelijkheden voor werknemers. Dit kan ook de aantrekkelijkheid van het digitale platform vergroten.

Werkgevers mogen ook zzp’ers laten deelnemen aan dit digitale platform. Zo wordt de pool van potentiële werknemers groter. De werkgever bij wie de zzp’er de dienst uitvoert en de zzp’er zelf bepalen samen het tarief. Werkgevers hoeven zzp’ers geen toegang te geven. Het platform mag ook alleen voor werknemers in loondienst bij de deelnemende werkgevers toegankelijk zijn.

Let op: werkgevers mogen niet gezamenlijk afspreken om buiten dit platform geen gebruik te maken van inhuur van zzp’ers. Individueel mag een werkgever dit wel als eigen beleid voeren.

Samen een contract afsluiten met bemiddelingsbureaus

Werkgevers in de zorg in een regio vinden de marges van bemiddelingsbureaus voor de inhuur van zzp’ers te hoog. Zij denken dat ze betere afspraken kunnen maken als zij samen een contract afsluiten met bemiddelingsbureaus. Zij richten hiervoor een inkoopverband op, dat bemiddelt tussen henzelf en een aantal bemiddelingsbureaus. Bij dit inkoopverband zijn 3 van de 5 zorgaanbieders uit de regio betrokken.

Het inkoopverband onderhandelt met de bemiddelingsbureaus over de tarieven waarvoor de bemiddelingsbureaus zzp’ers leveren aan de 3 zorgaanbieders die bij het inkoopverband zijn aangesloten:

• Deze afspraak staat in een algemeen raamcontract tussen de bemiddelingsbureaus en de zorgaanbieders.
• Het algemene raamcontract bevat ook afspraken over hoe de bemiddelingsbureaus de kosten factureren, aansprakelijkheid en verzekering.
• De zorgaanbieders kunnen als zij dat willen ieder voor zich nog onderhandelen over aanvullende eisen voor de bemiddelingsbureaus of voor de zzp’ers die zij willen inhuren.
• De zorgaanbieders hoeven geen gebruik te maken van de bemiddelingsbureaus waarmee het inkoopverband een contract heeft. Zij mogen ook personeel inhuren via andere bemiddelingsbureaus.
• Zorgaanbieders en bemiddelingsbureaus hoeven zich niet aan de raamovereenkomst te houden. Zij mogen bijvoorbeeld ook andere tarieven afspreken.

Zorgaanbieders mogen in dit geval als werkgevers samen onderhandelen met bemiddelingsbureaus voor zorg-zzp’ers. Het inkoopverband handelt niet namens alle zorgaanbieders in de regio en de raamovereenkomst is niet verplicht voor de deelnemers. De zorgaanbieders die zijn aangesloten bij het inkoopverband mogen ook andere bemiddelingsbureaus inzetten. En de bemiddelingsbureaus die een contract hebben met het inkoopverband zetten ook personeel in bij andere zorgaanbieders. De deelnemers aan het contract mogen daarnaast eigen afspraken met elkaar maken, die anders zijn dan de afspraken in de raamovereenkomst.

Regionale pool voor zzp’ers opzetten

Zorgaanbieders in een regio zijn van mening dat ze de inzet van zzp’ers nodig hebben om hun dienstroosters rond te krijgen. Zij voelen zich erg afhankelijk van enkele bemiddelingsbureaus van zorg-zzp’ers. En zij vinden dat die bureaus hoge prijzen vragen en wisselende kwaliteit leveren. De zorgaanbieders slaan de handen ineen en richten een coöperatie op die bemiddelt tussen henzelf en zzp’ers:

• De coöperatie screent zzp’ers en zorgt dat deze voldoen aan de vereiste kwalificaties.
• De zzp’ers en de zorgaanbieders geven vooraf en ieder voor zich aan de coöperatie door tegen welk tarief zij willen werken respectievelijk inhuren.
• De coöperatie brengt mogelijke matches tussen de zzp’ers en de aangesloten opdrachtgevers in kaart, op basis van onder meer gewenst tarief en benodigde kwalificaties.
• De coöperatie brengt de mogelijke opdrachtgevers in contact met de juiste zzp’er.

Dit mag zolang de coöperatie zich beperkt tot vraag en aanbod samenbrengen. De coöperatie mag niet namens de werkgevers onderhandelen met individuele zzp’ers of als opdrachtgever optreden. De coöperatie mag ook niet als platform dienen voor onderlinge uitwisseling van concurrentiegevoelige informatie tussen werkgevers.

Informatie-uitwisseling tussen werkgevers over tarieven voor zzp’ers

Een grote zorgaanbieder in een regio vindt dat zzp’ers te hoge tarieven vragen en wil het aantal zzp’ers terugdringen. Hij heeft het gevoel dat andere zorgaanbieders ook vinden dat zij te veel betalen. En dat niemand de eerste stap durft te zetten om dit te veranderen, uit angst de roosters niet meer rond te krijgen of cliënten te verliezen aan de zorgaanbieders die wel zzp’ers blijven inhuren.

De grote zorgaanbieder ziet dit risico ook, maar beslist zelfstandig om te gaan onderhandelen over de tarieven met elk bemiddelingsbureau afzonderlijk. Hij wil tot 1 maximumtarief komen voor de diensten van zzp’ers die hij inhuurt bij een bemiddelingsbureau. Dit tarief wil hij bepalen met een rekentool waarin de verschillende kostenposten van zzp’ers zitten. De gesprekken verlopen voorspoedig. De bemiddelingsbureaus zijn bereid om een balans in de tarieven te vinden die voor alle partijen acceptabel is. De grote zorgaanbieder is van plan tijdens een bijeenkomst met andere zorgaanbieders te vertellen over zijn initiatief.

Zorgaanbieders mogen ervaringen en good practices uitwisselen over hoe zij problemen aanpakken. Maar dit mag er niet toe leiden dat zij hun arbeidsmarktbeleid op elkaar afstemmen of dat zij elkaar stilzwijgend volgen als dit negatieve gevolgen heeft voor de arbeidsmarktpositie van zorgmedewerkers.

De zorgaanbieder in deze casus mag wel:

• aangeven dat hij gesprekken met bemiddelingsbureaus heeft gehad en hoe het proces ging, inclusief bijvoorbeeld een sfeertekening – dus zonder in te gaan op de inhoud en de concrete tarieven of andere arbeidsgerelateerde voorwaarden die zijn afgesproken
• aangeven dat hij voor zichzelf een maximumtarief heeft bepaald waartegen hij zzp’ers inhuurt – dus zonder te vermelden welk tarief dit is
• vertellen welke kostenposten in de gebruikte rekentool zitten om tot een tarief te komen – dus zonder een nadere invulling van de rekentool met concrete getallen en bedragen

De zorgaanbieder in deze casus mag niet:

• het maximumbedrag noemen dat hij zelf heeft bepaald om zzp’ers in te huren
• de ingevulde rekentool met concrete getallen en bedragen delen met andere zorgaanbieders

Andere zorgaanbieders zouden het tarief kunnen overnemen. Er is dan feitelijk sprake van een afstemming van de arbeidsvoorwaarden, in het nadeel van zzp’ers.